Blue Book trainee Hans: “Ik krijg verantwoordelijkheid en heb het gevoel dat ik echt van toegevoegde waarde kan zijn”

Toen Hans Kunstman als masterstudent stage liep bij een Brusselse denktank kreeg hij regelmatig te maken met de Europese Commissie. Dat maakte hem nieuwsgierig: hoe zou het zijn om daar te werken? Na zijn master solliciteerde hij daarom op het Blue Book traineeship bij de Europese Commissie. Met succes: Hans werd aangenomen bij het directoraat-generaal (DG) Defensie-industrie en Ruimtevaart (DEFIS).

“Ik heb een bachelor Politicologie gedaan en een master Comparative Politics, beide aan de Radboud Universiteit”, begint Hans zijn verhaal. Hierna volgde een master aan het European University Institute in Florence, waarvoor hij ook stage liep bij het Centre for European Policy Studies. “In die periode in Brussel werd mijn interesse in de Europese Commissie gewekt. Het Blue Book traineeship leek me een relatief toegankelijke manier om kennis te maken met de Commissie en te ontdekken of hier wellicht een carrièrepad voor mij ligt.” 

Hans Kunstman staat naast een afbeelding van de EU-vlag tijdens een conferentie
Beeld: ©Hans Kunstman / Hans Kunstman
Hans Kunstman tijdens de European Space Conference

Achter de schermen bij de Commissie, het Parlement en de Raad

Hans wilde het liefst trainee worden bij een interinstitutionele afdeling, om zo iets mee te krijgen van de Europese Commissie, het Parlement én de Raad. Hij solliciteerde op diverse vacatures en kwam uiteindelijk terecht bij DG DEFIS. Dit directoraat-generaal houdt zich bezig met het ontwikkelen en innoveren van de Europese defensie- en ruimtevaartsector. Binnen het DG werkt Hans in de unit Unit Coordination and Interinstitutional Relations. Hans: “Enerzijds houdt onze unit zich bezig met de coördinatie van alle verzoeken om briefings. Die komen binnen vanuit het kabinet voor de Commissaris van Defensie. Anderzijds houden we ons bezig met de relaties met het Europees Parlement en de Europese Raad. In de praktijk komt dat onder andere neer op het voorbereiden van vergaderingen, Raadswerkgroepen en debatten in het parlement. Ook verslaglegging van wat daar wordt gezegd, hoort bij ons werk.”

De instellingen van de Europese Unie hebben ieder hun eigen karakter en werkwijzen en dat van dichtbij meemaken vindt Hans erg interessant. Daarnaast zijn de thema’s waaraan DEFIS werkt vaak heel actueel, wat het werk voor hem extra leuk maakt. “Ik merk dat ik nu anders naar het nieuws kijk. Het komt weleens voor dat ik in de krant iets lees en vanuit mijn rol weet dat de EU daarmee bezig is. Denk bijvoorbeeld aan de hulp vanuit de defensie-industrie aan Oekraïne, of Copernicus: een Europees programma voor aardobservatie dat een rol speelt bij rampen zoals de recente bosbranden in Californië. Er is veel gaande in de wereld en dat maakt het werk inhoudelijk erg interessant.” 

‘’Ik merk dat ik nu anders naar het nieuws kijk’’

Een traineeship met verantwoordelijkheid

Als trainee krijgt Hans gelukkig genoeg werk en verantwoordelijkheid: “Dat is fijn, omdat ik daardoor het gevoel heb echt van toegevoegde waarde te kunnen zijn. Bovendien was de timing van mijn traineeship heel goed. Vlak nadat ik begon, werd ik al betrokken bij de voorbereidingen voor de nieuwe Commissie. Hoe mijn werkweken er verder uitzien, hangt samen met de agenda van het Europees Parlement. In de weken dat er plenaire vergaderingen zijn in Straatsburg, zijn wij druk bezig met verslagleggen. In de weken dat de parlementariërs op werkbezoeken gaan, zit ik juist vaker op kantoor om dingen uit te werken. Verder was ik onlangs aanwezig bij de European Space Conference. Het is interessant om dan te horen wat er in de wandelgangen allemaal wordt gezegd. En het is gelijk een mooie netwerkgelegenheid waarbij je veel andere trainees en collega’s spreekt.”  

“Vlak nadat ik begon, werd ik al betrokken bij de voorbereidingen voor de nieuwe Europese Commissie”

Hier moet je op letten bij je aanmelding als Blue Book trainee

Voor iedereen die ook wil solliciteren op het Blue Book traineeship heeft Hans een aantal adviezen. Allereerst: wees tijdig en nauwkeurig met het opgeven van je gegevens. “Als je solliciteert, moet je een heleboel informatie invullen. Daarnaast moet je alle (werk)ervaringen die je opgeeft kunnen bewijzen. Alles verzamelen en precies invullen kost tijd, dus begin hier ruim van tevoren mee.”

“Wanneer je, op basis van je ingevulde informatie wordt gekozen, kom je terecht in het zogenaamde Virtual Blue Book. Je kunt dan solliciteren op de traineevacatures die de instellingen aanbieden. Als een DG jou selecteert, kan het verschillen hoe zij je benaderen. Sommige DG’s willen kort bellen om te horen wie je bent, maar andere plannen juist een heel uitgebreid sollicitatiegesprek. Als sollicitant maakt dat de voorbereiding lastig, maar probeer je hier dus wel op in te stellen.”

Tot slot tipt Hans om je aan te melden voor het Blue Book Talent Netwerk van WerkenbijdeEU. “Ik heb dit gedaan en zo een voorlichting bijgewoond over het selectieproces voor dit traineeship. Het proces kan van jaar tot jaar veranderen en niet alles is even duidelijk. WerkenbijdeEU onderhoudt contact met EPSO (het Europees Bureau voor Personeelsselectie) en is daardoor goed op de hoogte van het laatste nieuws rondom de selectieprocedures. Die kennis heb je als sollicitant zelf vaak niet.” 
 

“Begin op tijd met het invullen van je gegevens als je het Blue Book traineeship wilt doen”

Blue Book trainee Hans Kunstman staat naast een informatiezuil van de Europese Commissie
Beeld: ©Hans Kunstman / Hans Kunstman
Hans Kunstman deed het Blue Book traineeship bij DEFIS

‘’Lukt het niet meteen? Probeer het nog een keer”

Het Blue Book traineeship is populair dus het komt weleens voor dat je – ondanks je geschikte profiel – alsnog niet wordt geselecteerd. “In zo’n geval zou ik je aanraden om het gewoon nog een keer te proberen”, aldus Hans. “Het is een hele mooie en interessante kans. Ook als je na afloop denkt: de EU is het niet voor mij, dan heb je toch wat Brusselse ervaring en kennis opgedaan. Dat staat altijd goed op je cv, ook als je bijvoorbeeld bij een Nederlands ministerie wilt werken.”

Zelf staat Hans wel open voor een baan bij de EU. “Ik probeer met verschillende mensen binnen mijn DG een kop koffie te drinken en mijn interesse in een EU-carrière kenbaar te maken. Je moet geluk hebben dat er op het juiste moment iets voorbij komt dat bij je past. Het leuke is wel dat veel mensen die bij de EU werken ooit ook Blue Book trainee waren. Daardoor staan mensen heel erg open voor een gesprek.” Dat geldt overigens niet alleen voor collega’s uit zijn DG, maar ook voor medetrainees. “Dat is het leuke aan Brussel – je hebt hier een echte internationale gemeenschap met mensen uit de hele Europese Unie. Daarnaast is dit een plek die veel jonge mensen trekt met ambitie en maatschappelijke betrokkenheid. Dat maakt het heel makkelijk om tijdens je traineeship interessante mensen te ontmoeten.”